Một sự kiện cộng đồng đổi đồ cũ lấy đồ mới ở tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc vào tháng 3/2024. (Nguồn: Getty Images).

Đối mặt với những thách thức kinh tế, Trung Quốc - nền kinh tế lớn thứ hai thế giới - đã bắt tay vào một chiến lược quan trọng nhằm trẻ hóa nền kinh tế thông qua việc thúc đẩy doanh số bán ô tô và thiết bị.

Chiến lược mới của Trung Quốc

Bloomberg tiết lộ, chính phủ nước này khởi xướng chương trình thu cũ đổi mới để khuyến khích các hộ gia đình và doanh nghiệp nâng cấp lên các thiết bị sử dụng công nghệ sạch. Kế hoạch được nhiều người kỳ vọng sẽ là một trong những chương trình kích thích chính của năm nay, mặc dù vẫn còn dấu hỏi, bao gồm cả việc chính phủ sẽ chi bao nhiêu.

Bốn tháng trước, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình từng nhắc đến đề xuất giúp các hộ gia đình và doanh nghiệp nâng cấp máy móc cũ. Tại một cuộc họp đầu tháng này, quan chức trong nhiều bộ ngành đã công bố các chi tiết về kế hoạch thu cũ đổi mới và hứa hẹn sẽ cung cấp thêm thông tin trong thời gian tới.

Kế hoạch được cho là sẽ góp phần giúp nền kinh tế lớn thứ hai thế giới hoàn thành mục tiêu tăng trưởng 5% trong năm nay. Đồng thời, khích lệ người tiêu dùng mua sắm, giảm bớt lo ngại của phương Tây về tình trạng dư thừa công suất của các nhà máy Trung Quốc.

Các chính quyền địa phương sẽ phụ trách nhiều công việc thực tế trong kế hoạch. Đơn cử như TP. Tô Châu thuộc tỉnh Giang Tô đã công bố các khoản trợ cấp trị giá 100 triệu Nhân dân tệ cho ô tô và 20 triệu Nhân dân tệ cho thiết bị gia dụng bắt đầu từ ngày 20/4.

Mục tiêu của chương trình là nâng cấp các thiết bị gia đình và công nghiệp của Trung Quốc, loại bỏ máy móc cũ tiêu tốn nhiều năng lượng hoặc gây ô nhiễm. Đồng thời, Bắc Kinh còn muốn thúc đẩy người tiêu dùng chi tiêu và doanh nghiệp đầu tư mạnh hơn.

Chương trình trải dài từ các ngành công nghiệp nặng như thép và hóa dầu cho đến lắp đặt thang máy mới trong các tòa nhà chung cư và khuyến khích người tiêu dùng loại bỏ máy giặt cũ, mua máy giặt mới tiết kiệm nước hơn.

Cơ quan hoạch định kinh tế cấp cao nhất của Trung Quốc cho biết, số tiền đầu tư nâng cấp thiết bị trong các ngành công nghiệp chủ chốt đạt 4.900 tỷ Nhân dân tệ (tương đương khoảng 680 tỷ USD) trong năm 2023. Mục tiêu của Trung Quốc là nâng con số này lên thêm 25% vào năm 2027.

Chính phủ sẽ chi bao nhiêu?

Đến thời điểm hiện tại, chính phủ nói rõ sẽ cấp bao nhiêu tiền cho chương trình thu cũ đổi mới, nhưng các quan chức đã mô tả về một số công cụ tài trợ.

Về phía hộ gia đình, mặt hàng nhận được nhiều sự hỗ trợ nhất từ chính phủ trung ương là ô tô. Người mua xe điện mới hoặc các loại xe tiết kiệm năng lượng khác sẽ được chính phủ trợ cấp. Các chính quyền địa phương cũng sẽ san sẻ một phần chi phí.

Về phía các ngành công nghiệp, chính phủ sẽ cung cấp nhiều hình thức hỗ trợ khác nhau, bao gồm đầu tư vào các thiết bị mới, cắt giảm thuế cho các nhà sản xuất phát thải ít hơn và cung cấp khoản vay ưu đãi để giúp doanh nghiệp nâng cấp máy móc.

Nhà kinh tế trưởng phụ trách khu vực Bắc Á và Trung Quốc tại Standard Chartered Ding Shuang cho rằng, phần lớn chi tiêu của chính phủ cho chương trình mới sẽ nằm trong kế hoạch ngân sách hiện tại.

Ông Ding Shuang nhận định: "Tác động của chương trình nhắm đến việc giúp nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đạt được mục tiêu tăng trưởng đề ra. Theo tôi, chương trình này không tương ứng với kích thích tài khóa bổ sung”.

Còn về phía doanh nghiệp và người tiêu dùng, các ưu đãi của chính phủ sẽ thúc đẩy họ tăng cường chi tiêu đến mức nào?