Scott Kennedy, chủ tịch ủy thác về nghiên cứu Kinh doanh và Kinh tế Trung Quốc tại CSIS, cho biết quy mô hỗ trợ của Chính phủ chiếm 18,8% tổng doanh số bán ô tô điện từ năm 2009 đến năm 2023. Ông lưu ý rằng tỷ lệ chi tiêu như vậy trên doanh số bán xe điện đã giảm từ hơn 40% trong những năm trước năm 2017 xuống chỉ còn trên 11% vào năm 2023.

Phát hiện này được đưa ra khi EU có kế hoạch áp thuế đối với ô tô điện nhập khẩu từ Trung Quốc vì sử dụng trợ cấp trong quá trình sản xuất.

Công nhân lắp ráp Wuling Hongguang Mini EV, một chiếc ô tô siêu nhỏ chạy hoàn toàn bằng điện do SAIC-GM-Wuling sản xuất, tại một nhà máy của nhà sản xuất ô tô chung ở Thanh Đảo, tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc. Ảnh: CNBC.

Tháng trước, Mỹ tuyên bố sẽ tăng thuế nhập khẩu xe điện của Trung Quốc lên 100%.

Ngoài ra, ông Kennedy cũng chỉ ra rằng sự hỗ trợ của Bắc Kinh đối với ôtô điện bao gồm các chính sách phi tiền tệ ưu tiên các nhà sản xuất trong nước hơn các nhà sản xuất ô tô nước ngoài. Nhưng ông cũng lưu ý rằng Mỹ chưa tạo được điều kiện hấp dẫn như Trung Quốc để phát triển ngành công nghiệp ô tô điện của riêng mình.

Ông nói: “Có một số trường hợp ngoại lệ, nhưng nhìn chung các nhà sản xuất ô tô và Chính phủ phương Tây đã lơ là và chưa đủ tích cực”. Ông Kennedy đã đưa ra bảy sáng kiến chính sách trong một báo cáo cách đây 4 năm về những căng thẳng thương mại tiềm tàng từ ô tô điện Trung Quốc.

Các phương tiện do Trung Quốc sản xuất cũng được hưởng lợi từ sự thâm nhập ngày càng tăng của dòng chảy ôtô điện vào nước này, cắt giảm thị trường chạy bằng nhiên liệu sinh lợi một thời cho các nhà sản xuất ô tô nước ngoài. Sự cạnh tranh khốc liệt đến mức các nhà phân tích của Bank of America cho biết trong tuần này rằng các nhà sản xuất ô tô lớn của Mỹ nên rời khỏi Trung Quốc và tập trung nguồn lực ở nơi khác.

Nhưng ông chỉ ra rằng sự hỗ trợ rộng rãi của chính phủ và tăng trưởng thị trường cho các công ty xe điện Trung Quốc vẫn chưa thúc đẩy lợi nhuận đáng kể.

“Trong một nền kinh tế thị trường hoạt động tốt, các công ty sẽ đánh giá cẩn thận hơn khoản đầu tư của họ vào năng lực mới và sự xuất hiện của khoảng cách lớn giữa cung và cầu như vậy có thể sẽ dẫn đến sự hợp nhất của ngành”, ông nói thêm.

Theo phân tích từ CLSA trong quý đầu tiên, lợi nhuận ròng trên mỗi chiếc ô tô của BYD đã giảm trong 12 tháng qua xuống còn 739 USD.

Ngành công nghiệp xe điện trong năm qua đã phải đối mặt với cuộc chiến giá cả khốc liệt, với việc các hãng xe giảm giá hoặc tung ra các dòng sản phẩm giá rẻ hơn.

Công ty khởi nghiệp xe điện Trung Quốc Nio vẫn đang hoạt động thua lỗ, cho biết vào tháng trước rằng họ dự đoán khoảng 10 nhà sản xuất ô tô sẽ mất đi thị trường Trung Quốc, chỉ còn lại 20 đến 30 nhà sản xuất xế hộp.

Mỹ đang tăng cường nỗ lực hỗ trợ ô tô điện. Đạo luật Giảm lạm phát, được ký thành luật vào tháng 8 năm 2022, đã phân bổ 370 tỷ USD để thúc đẩy công nghệ sạch.

Điệp Nguyễn (Theo CNBC)